Thương mại điện tử Việt Nam năm 2024 đã vẽ nên một "bức tranh" đầy màu sắc, với những gam màu tươi sáng của sự tăng trưởng vượt bậc, nhưng cũng không thiếu những "mảng tối" của sự cạnh tranh khốc liệt và những biến động khó lường. Bước sang năm 2025, bức tranh ấy hứa hẹn sẽ tiếp tục được tô vẽ, nhưng với những "màu sắc" và đường nét có lẽ sẽ khác biệt.
Thị trường TMĐT 2025: Vẫn "bức tranh" tăng trưởng, nhưng "màu sắc" đã đổi thayBáo cáo mới nhất từ Metric đã phác họa một phần bức tranh đó. Năm 2024, tổng doanh số của 5 "ông lớn" TMĐT (Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki, Sendo) đã cán mốc 318.900 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 37,36%. Lượng hàng hóa tiêu thụ cũng tăng phi mã, đạt 3,4 triệu sản phẩm, tăng hơn 50%. Những con số này khẳng định sức mua trực tuyến của người Việt vẫn đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ.
"Bữa tiệc" doanh số và "cuộc sàng lọc" nhà bán
Doanh số tăng trưởng là tín hiệu đáng mừng, nhưng đằng sau "bữa tiệc" thịnh soạn ấy lại là một "cuộc sàng lọc" khắc nghiệt. Số lượng cửa hàng phát sinh đơn hàng trên các sàn TMĐT đã giảm hơn 20%. Điều này cho thấy "sân chơi" TMĐT không còn dễ dàng cho tất cả. Những nhà bán hàng nhỏ lẻ, thiếu chiến lược, hoặc không thích ứng kịp thời đã phải rời bỏ "cuộc chơi".
Thay vào đó, "sân khấu" TMĐT ngày càng trở nên "chật chội" bởi sự cạnh tranh của các thương hiệu lớn, những nhà bán hàng chuyên nghiệp, có chiến lược bài bản, danh mục sản phẩm đa dạng, nắm bắt thị hiếu và vận hành linh hoạt. Dữ liệu từ Metric cũng chỉ ra rằng, nửa cuối năm 2024, doanh số TMĐT đã được "bơm" thêm động lực mạnh mẽ từ các mùa mua sắm lớn như tựu trường, 20/10, 20/11, Giáng sinh và Tết. Đây là "thời điểm vàng" để các nhà bán hàng "bung lụa", tận dụng khuyến mãi, đa dạng hóa sản phẩm và "tăng tốc" marketing.
Đáng chú ý, "tấm vé" vào "Shop Mall" trên Shopee và TikTok Shop ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng. Doanh số tại các "thiên đường mua sắm" chính hãng này tăng trưởng lần lượt gần 70% và hơn 180%. Xu hướng này cho thấy, niềm tin và uy tín đang trở thành "kim chỉ nam" dẫn dắt hành vi mua sắm trực tuyến.
"Làn sóng" hàng nhập khẩu và "khẩu vị" tiêu dùng thay đổi
Năm 2024 chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của hàng nhập khẩu. Hơn 324 triệu sản phẩm "Made in nước ngoài" đã "đổ bộ" vào Việt Nam, mang về doanh thu 14.200 tỷ đồng, tăng trưởng lần lượt gần 38% và 43% so với năm trước. "Làn sóng" hàng nhập khẩu này được "thúc đẩy" bởi nhiều yếu tố. Hệ thống logistics ngày càng hoàn thiện, rút ngắn thời gian vận chuyển và giảm thiểu rủi ro. Các sàn TMĐT cũng "mạnh tay" bảo vệ người tiêu dùng với chính sách đổi trả hàng linh hoạt. Và không thể không kể đến yếu tố giá cả cạnh tranh, khi nhiều sản phẩm nhập khẩu có lợi thế về giá nhờ chi phí sản xuất thấp. Đây là "hồi chuông" cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp nội địa, buộc họ phải "tái cấu trúc" sản phẩm và chiến lược giá để "đứng vững" trước "làn sóng" quốc tế.
Về "khẩu vị" tiêu dùng, các ngành hàng như làm đẹp, nhà cửa - đời sống, thời trang nữ vẫn "thống trị" về doanh số. Tuy nhiên, "ngôi sao đang lên" lại là ngành hàng bách hóa - thực phẩm, với mức tăng trưởng doanh số "vô địch" 76,3%. Xu hướng "đi chợ online" ngày càng trở nên phổ biến, thay đổi thói quen mua sắm truyền thống. Sự tiện lợi, giao hàng nhanh chóng, khuyến mãi hấp dẫn... đã biến việc mua thực phẩm online trở thành lựa chọn "kinh tế" và "thông minh" của người tiêu dùng hiện đại.
2025: "Bức tranh" nào sẽ được vẽ?
Thị trường TMĐT Việt Nam 2025 hứa hẹn sẽ tiếp tục "vẽ" nên một "bức tranh" tăng trưởng, nhưng có lẽ sẽ có nhiều "mảng màu" mới và những "đường nét" khác biệt. Sự cạnh tranh sẽ ngày càng khốc liệt hơn, đòi hỏi các nhà bán hàng phải "thay đổi hoặc là chết". Hàng nhập khẩu sẽ tiếp tục "tấn công" mạnh mẽ, gây áp lực lên doanh nghiệp nội địa. Và người tiêu dùng sẽ ngày càng "khó tính" hơn, đòi hỏi trải nghiệm mua sắm tốt hơn, sản phẩm chất lượng hơn và giá cả cạnh tranh hơn.
Trong bối cảnh đó, năm 2025 sẽ là năm của sự "thích ứng", "đổi mới" và "bứt phá". Những doanh nghiệp nào nhanh nhạy nắm bắt xu hướng, linh hoạt thay đổi và không ngừng nâng cao năng lực cạnh tranh, doanh nghiệp đó sẽ "vẽ" được những "mảng màu" tươi sáng nhất cho "bức tranh" TMĐT của riêng mình.
