Giá cacao tăng vọt, chạm mốc 260.000 đồng/kg, gấp đôi so với năm ngoái, mang đến niềm vui lớn cho người trồng cacao tại các tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông. Tại Đắk Nông, giá hạt cacao khô đang được giao dịch phổ biến ở mức 260.000 đồng mỗi kg, một bước nhảy vọt so với mức 120.000 đồng/kg của vụ trước.
Cơn sốt giá cacao: Nông dân Đắk Lắk, Đắk Nông hưởng lợi képHợp tác xã Thiên Lộc Phát ở Cư Jút, Đắk Nông đã thay đổi phương thức kinh doanh, không còn bán hạt ướt để giảm thiểu hao hụt trong quá trình vận chuyển. Hợp tác xã với 200 hộ liên kết này chủ động thu mua hạt tươi từ nông dân, tự chế biến lên men và phơi khô, sau đó bán lại cho doanh nghiệp với giá cao hơn, gia tăng giá trị sản phẩm.
Ông Nguyễn Kim Đình, một nông dân có 3 ha cacao tại Đắk Wil, không giấu được sự phấn khởi trước đà cacao tăng giá. Từng thất bại với cây cà phê, ông Đình tiên phong trồng cacao từ năm 2002 và dần mở rộng diện tích lên 3.000 cây, trở thành hộ trồng cacao đầu tiên tại địa phương.
Tương tự, tại Ea Kar, Đắk Lắk, vùng trồng cacao trọng điểm, nông dân cũng đang bán hạt khô với giá 240.000-260.000 đồng/kg. Không chỉ hạt khô, giá hạt ướt cũng tăng đột biến. Bà Nguyễn Hồng Thương, Giám đốc Hợp tác xã Nhất Tâm ở Ea Kar, cho biết giá hạt ướt đã tăng gần gấp ba, từ 30.000 đồng lên trên 80.000 đồng/kg. Hạt ướt, sản phẩm sau khi tách vỏ, sẽ được ủ men và phơi khô để tạo ra hạt khô có giá trị cao hơn nhiều lần.
Hợp tác xã Nhất Tâm năm nay dự kiến cung ứng khoảng 100 tấn hạt khô, một phần trong số đó được bán cho Công ty Marou Chocolate. Đại diện Marou xác nhận giá thu mua cacao hạt khô đã tăng gấp đôi, đưa Việt Nam vào nhóm thị trường cacao đắt đỏ nhất thế giới. Giá cacao thế giới đã tăng gấp 4 lần vào cuối năm 2024 so với hai năm trước, hiện đã giảm nhẹ nhưng vẫn cao gấp 3 lần so với năm 2022, theo ông Vincent Gérard Mourou, Chủ tịch Marou. Nguyên nhân cacao tăng giá được cho là do lo ngại thiếu hụt nguồn cung từ Bờ biển Ngà và Ghana, hai quốc gia chiếm 70% sản lượng cacao toàn cầu. Thời tiết khô hạn, dịch bệnh và tâm lý tích trữ của nhà thu mua đã đẩy giá cacao lên mức kỷ lục.
Tuy nhiên, ông Vincent dự báo giá thế giới sẽ hạ nhiệt khi thị trường điều chỉnh và sản lượng thu hoạch cải thiện, cùng với việc trồng mới hàng triệu cây cacao. Theo đó, giá cacao khô trong nước có thể giảm xuống khoảng 200.000 đồng/kg, nhưng vẫn cao hơn gấp đôi so với năm 2023.
Mặc dù giá cacao tăng mạnh mẽ, diện tích trồng cacao tại Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn. Năm 2022, cả nước chỉ có khoảng 3.400 ha cacao, sản lượng 5.300 tấn, giảm đáng kể so với mức 25.000 tấn năm 2012. So với diện tích cà phê và điều, diện tích cacao vẫn còn rất nhỏ.
Trong giai đoạn 2013-2014, nhiều nông dân Đắk Lắk và Đắk Nông đã chuyển đổi sang các loại cây trồng khác hiệu quả hơn, khiến diện tích cacao giảm mạnh. Tuy nhiên, khoảng bốn năm trở lại đây, khi giá cacao khởi sắc và nông dân được trang bị kỹ thuật canh tác bài bản, phong trào trồng cacao đã dần hồi sinh. Nhiều doanh nghiệp, cả trong và ngoài nước, đã tìm đến tận vườn để thu mua cacao, tạo đầu ra ổn định cho nông sản này.
Bà Thương của Hợp tác xã Nhất Tâm cũng từng chứng kiến cảnh nông dân ồ ạt chặt bỏ 200 ha cacao. Tuy nhiên, hiện tại, người trồng cacao đã lạc quan hơn nhờ giá cả hấp dẫn và mối liên kết chặt chẽ giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Dù vậy, việc cacao tăng giá quá nhanh cũng tạo ra thách thức cho Hợp tác xã Nhất Tâm trong việc thu mua, khi phải cạnh tranh với nhiều đối tượng thu gom khác sẵn sàng trả giá cao hơn.
