Cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các hộ kinh doanh nhỏ lẻ trên môi trường trực tuyến, đang "nín thở" chờ đợi quyết định từ Bộ Tài chính về thời điểm chính thức áp dụng quy định thuế mới cho hoạt động bán hàng online. Trong bối cảnh đó, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa chính thức lên tiếng, đề xuất lùi thời hạn thu thuế thêm 3 tháng và kiến nghị loạt giải pháp "gỡ rối" thủ tục, giảm gánh nặng cho người nộp thuế.
Theo VCCI, việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử là một chủ trương đúng đắn và cần thiết, nhằm đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong môi trường kinh doanh số. Tuy nhiên, liên đoàn này cũng nhấn mạnh rằng, phương thức thu thuế cần được thiết kế một cách khoa học, hợp lý, vừa đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước, vừa tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là các cá nhân kinh doanh trực tuyến quy mô nhỏ.
Tháo gỡ nút thắt thuế online: VCCI lùi thời hạn, đề xuất khoán cho tiểu thươngTrong văn bản góp ý gửi Bộ Tài chính về Dự thảo Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và nền tảng số, VCCI đã thẳng thắn chỉ ra những bất cập và rủi ro tiềm ẩn của dự thảo hiện hành, đồng thời đưa ra nhiều kiến nghị cụ thể, tập trung vào việc đơn giản hóa thủ tục và giảm thiểu gánh nặng tuân thủ cho người nộp thuế.
"Cởi trói" cho tiểu thương online: Khoán thuế, giảm kê khai rườm rà
Một trong những điểm nghẽn lớn nhất được VCCI chỉ ra, đó là việc dự thảo nghị định dường như "khước từ" phương pháp khoán thuế đối với cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử. VCCI cho rằng, cơ quan soạn thảo có thể đã đánh giá quá cao khả năng ứng dụng công nghệ và trích xuất dữ liệu doanh thu của tất cả các chủ thể kinh doanh online.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, rất nhiều cá nhân mới khởi nghiệp hoặc kinh doanh nhỏ lẻ, với nguồn vốn hạn chế, chưa đủ điều kiện để đầu tư vào các phần mềm quản lý chuyên nghiệp. Việc bắt buộc họ phải kê khai chi tiết doanh thu theo phương pháp thông thường sẽ tạo ra rào cản lớn, thậm chí "bóp nghẹt" sự phát triển của lực lượng kinh doanh năng động này.
Để "cởi trói" cho tiểu thương online, VCCI kiến nghị cơ quan soạn thảo nên cân nhắc sửa đổi theo hướng cho phép áp dụng phương pháp khoán thuế đối với các cá nhân kinh doanh có số lượng đơn hàng dưới một ngưỡng nhất định. Thông tin về số lượng đơn hàng hoàn toàn có thể được trích xuất từ các đơn vị vận chuyển, đảm bảo tính minh bạch và khả thi.
Bên cạnh đó, VCCI cũng cho rằng, việc yêu cầu cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử phải kê khai chi tiết chi phí kinh doanh là không cần thiết và gây thêm gánh nặng. Bởi lẽ, thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động kinh doanh đã được tính trên doanh thu, việc kê khai thêm các khoản chi phí như giá vốn, nhân công, điện nước... là không thực sự cần thiết và tạo ra thủ tục rườm rà, phức tạp.
Sàn TMĐT không nên "ôm đồm" trách nhiệm chứng từ khấu trừ
Một điểm đáng chú ý khác trong góp ý của VCCI là sự phản đối đối với quy định sàn thương mại điện tử phải có trách nhiệm chuyển chứng từ khấu trừ thuế cho cơ quan thuế. VCCI lập luận rằng, các sàn TMĐT đã thực hiện kê khai chi tiết số thuế khấu trừ hàng tháng và cơ quan thuế cũng đã nắm giữ đầy đủ thông tin, dữ liệu về người nộp thuế và số thuế phải nộp.
Việc "đẻ" thêm thủ tục bắt buộc sàn TMĐT phải chuyển dữ liệu chứng từ khấu trừ, với số lượng khổng lồ lên tới hàng triệu chứng từ mỗi năm, sẽ gây ra sự lãng phí nguồn lực và tăng thêm chi phí không đáng có cho doanh nghiệp.
Doanh thu tính thuế: Cần "chốt" lại cho chuẩn xác
Về cách xác định doanh thu tính thuế, VCCI cũng chỉ ra một điểm chưa hợp lý trong dự thảo. Theo đó, dự thảo quy định doanh thu tính thuế là tổng số tiền bán hàng hóa, dịch vụ mà sàn thương mại điện tử thu hộ từ người mua. VCCI cho rằng, cách hiểu này chưa thực sự chính xác, bởi lẽ, mỗi giao dịch trên sàn TMĐT thường bao gồm nhiều khoản mục khác nhau, như giá trị sản phẩm/dịch vụ của người bán, phí vận chuyển, phí dịch vụ của sàn, phí thanh toán...
Như vậy, tổng số tiền người mua trả cho một giao dịch không chỉ là doanh thu của riêng người bán, mà còn bao gồm cả doanh thu của các bên cung cấp dịch vụ khác. Để đảm bảo tính công bằng và hợp lý, VCCI đề xuất sửa đổi quy định theo hướng doanh thu tính thuế chỉ nên là số tiền mà sàn thương mại điện tử thực tế thanh toán cho cá nhân kinh doanh.
Lùi thời hạn 3 tháng: "Nhịp thở" cần thiết cho doanh nghiệp
Để giúp doanh nghiệp có thêm thời gian chuẩn bị về hệ thống công nghệ, nhân sự và hướng dẫn người bán thích ứng với quy định mới, VCCI kiến nghị lùi thời điểm áp dụng các quy định về thuế online đến ngày 1/7/2025, tức là chậm hơn 3 tháng so với dự kiến trong dự thảo. Đây được xem là một khoảng "thời gian thở" cần thiết, giúp doanh nghiệp có sự chuẩn bị tốt hơn, tránh gây ra những xáo trộn và gián đoạn không đáng có trong hoạt động kinh doanh.
