Từ ngày 15/3/2025, "luật mới" chính thức có hiệu lực, siết chặt hơn nữa việc quản lý thuế và nghĩa vụ nộp thuế của công dân. Theo Nghị định 49/2025/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành, cá nhân nợ thuế từ 50 triệu đồng trở lên sẽ có thể bị tạm hoãn xuất cảnh.
"Rào chắn" pháp lý mới cho người nợ thuế
Nghị định 49/2025/NĐ-CP không chỉ đưa ra ngưỡng nợ thuế cụ thể để áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh mà còn quy định chi tiết về thời gian nợ, quy trình thông báo và hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh. Đây được xem là một bước đi mạnh mẽ của Chính phủ nhằm tăng cường kỷ luật thuế, ngăn chặn tình trạng trốn thuế, nợ thuế kéo dài, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
Nợ thuế 50 triệu đồng: "Dừng chân" xuất cảnh từ 15/3/2025Ai sẽ bị ảnh hưởng bởi quy định mới?
Nghị định này áp dụng cho nhiều đối tượng, bao gồm:
Cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh: Nếu thuộc diện bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế và có số tiền thuế nợ từ 50 triệu đồng trở lên, quá hạn nộp trên 120 ngày.
Người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã: Tương tự như trên, nhưng ngưỡng nợ thuế cao hơn, từ 500 triệu đồng trở lên và quá hạn nộp trên 120 ngày.
Cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đã "biến mất" khỏi địa chỉ đăng ký: Nếu có nợ thuế quá hạn và sau 30 ngày kể từ khi cơ quan thuế thông báo về việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh mà vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Người Việt Nam xuất cảnh định cư, người Việt định cư ở nước ngoài, người nước ngoài chuẩn bị xuất cảnh: Nếu có nợ thuế quá hạn mà chưa nộp.
Ngưỡng nợ và thời gian "chốt chặn" xuất cảnh
Cụ thể, Nghị định 49/2025/NĐ-CP quy định rõ ngưỡng tiền thuế nợ và thời gian nợ là "điểm mấu chốt" để cơ quan thuế ra quyết định tạm hoãn xuất cảnh. Như đã đề cập, ngưỡng nợ thuế là 50 triệu đồng đối với cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh và 500 triệu đồng đối với người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã (trong trường hợp bị cưỡng chế thuế). Thời gian nợ quá hạn trong cả hai trường hợp trên là trên 120 ngày.
Đối với trường hợp cá nhân, tổ chức "bỏ trốn" khỏi địa chỉ đăng ký, sau khi cơ quan thuế thông báo về việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh trên trang thông tin điện tử, nếu sau 30 ngày mà người nộp thuế vẫn "im hơi lặng tiếng", lệnh tạm hoãn xuất cảnh sẽ được kích hoạt.
Đối với những người chuẩn bị xuất cảnh để định cư hoặc người nước ngoài sắp rời Việt Nam, chỉ cần có nợ thuế quá hạn, cơ quan thuế sẽ lập tức gửi thông báo tạm hoãn xuất cảnh.
Quy trình "khóa - mở" cửa xuất cảnh
Nghị định 49/2025/NĐ-CP cũng quy định chi tiết quy trình thông báo và thực hiện tạm hoãn xuất cảnh. Cơ quan thuế sẽ ưu tiên thông báo điện tử qua tài khoản giao dịch thuế điện tử của người nộp thuế. Nếu không thể liên lạc qua kênh điện tử, thông báo sẽ được đăng tải trên trang thông tin điện tử của cơ quan thuế.
Sau 30 ngày kể từ ngày thông báo (điện tử hoặc trên website) mà người nộp thuế vẫn "chây ỳ", cơ quan thuế sẽ ban hành văn bản chính thức về việc tạm hoãn xuất cảnh và gửi đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh để thực thi.
Ngược lại, khi người nộp thuế đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế, cơ quan thuế sẽ ngay lập tức gửi thông báo hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh có trách nhiệm hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được thông báo từ cơ quan thuế.
Việc trao đổi thông tin giữa cơ quan thuế và cơ quan quản lý xuất nhập cảnh sẽ được thực hiện chủ yếu qua hệ thống điện tử để đảm bảo tính nhanh chóng và hiệu quả. Trong trường hợp bất khả kháng, thông báo bằng văn bản giấy vẫn được chấp nhận.
Thông điệp mạnh mẽ về kỷ luật thuế
Nghị định 49/2025/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ tạo ra một hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch và hiệu quả hơn trong việc quản lý nợ thuế, đồng thời gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về việc nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế của người dân và doanh nghiệp. Từ ngày 15/3/2025, việc nợ thuế không chỉ còn là vấn đề tài chính mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyền tự do đi lại của công dân.
