Khi Tết Nguyên đán chỉ còn đếm từng ngày, không khí mua sắm trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Bên cạnh hình thức mua sắm truyền thống, xu hướng mua hàng online đang ngày càng được ưa chuộng bởi sự tiện lợi và nhanh chóng. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm các đối tượng lừa đảo lợi dụng để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, đòi hỏi người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác.
Những người bận rộn như chị Hồ Thị Thu Hằng, nhân viên ngân hàng tại Hạ Long, thường tranh thủ thời gian nghỉ trưa để mua sắm Tết online. "Công việc cuối năm rất bận rộn, tôi không có nhiều thời gian để đi mua sắm trực tiếp," chị Hằng chia sẻ. "Mua hàng online giúp tôi dễ dàng tìm kiếm, so sánh giá cả và tận dụng các chương trình khuyến mãi." Thanh toán trực tuyến cũng giúp tiết kiệm thời gian và tránh được những rắc rối khi sử dụng tiền mặt.
Không chỉ vậy, nhiều người còn lựa chọn mua sắm qua các buổi livestream trên mạng xã hội để được tư vấn và nhận những ưu đãi đặc biệt. Anh Trần Anh Khoa (Hạ Long) cho biết phần lớn hàng hóa chuẩn bị cho Tết năm nay của anh đều được mua từ các buổi livestream giảm giá. "Mua hàng qua livestream giúp tôi tương tác trực tiếp với người bán, hỏi kỹ về sản phẩm và thường có giá tốt hơn," anh Khoa nói.
Xu hướng mua sắm online đặc biệt phổ biến với giới trẻ và nhân viên văn phòng. Các mặt hàng được ưa chuộng thường là đồ làm đẹp, thời trang, điện tử, nội thất và thực phẩm. Những người này thường có kiến thức về công nghệ và lựa chọn mua sắm khá kỹ càng, ưu tiên chất lượng hơn là chỉ chú ý đến giá cả.
Để thu hút người tiêu dùng dịp Tết, các nhà bán hàng online cũng tăng cường ngân sách quảng cáo, đặc biệt là trong khoảng 3-6 tuần trước Tết. Bên cạnh việc bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, nhiều đơn vị còn chủ động tạo nhóm chat trên Zalo để giới thiệu sản phẩm và tương tác với khách hàng. Chị Nguyễn Thúy Hà, Giám đốc HTX Nông – Lâm – Ngư nghiệp Việt Hưng (Hạ Long), chia sẻ: "Tôi thường xuyên cập nhật các mặt hàng Tết trong nhóm Zalo của cửa hàng. Đây đều là những khách hàng thân thiết nên họ rất tin tưởng về nguồn gốc và chất lượng sản phẩm."
Chị Hà cũng cho biết thêm, dịp Tết khách hàng thường ưu tiên các mặt hàng thiết yếu và nông sản địa phương. Vì vậy, chị tập trung nhập các sản phẩm từ các xã lân cận như gà, gạo nếp nương, kho nhục, khoai sọ, rau củ… và các đặc sản vùng miền khác như măng, miến Bình Liêu, mắm Vân Đồn, trà hoa vàng. Lượng hàng tiêu thụ dịp này thường tăng gấp 5 lần so với ngày thường.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiện lợi, mua sắm online cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhiều khách hàng đã thất vọng khi nhận được hàng không đúng mô tả, sai màu sắc, kích cỡ, hoặc thậm chí là hàng kém chất lượng. Việc đổi trả hàng hoặc hoàn tiền cũng gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng thời điểm mua sắm cao điểm để thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản.
Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Quảng Ninh) cảnh báo về thủ đoạn giả danh nhân viên giao hàng để lừa chuyển khoản. Các đối tượng này thường gọi điện giao hàng vào giờ hành chính hoặc khi chủ nhà vắng mặt, sau đó thúc giục nhận hàng qua người quen và yêu cầu chuyển tiền thanh toán.
Sau khi nhận được tiền, các đối tượng có thể tiếp tục dùng nhiều chiêu trò khác như thông báo chuyển nhầm tài khoản hội viên để hù dọa trừ tiền và yêu cầu nạn nhân nhấp vào đường link để khai báo hủy tư cách hội viên, hoặc báo chuyển nhầm đơn hàng và yêu cầu khai báo thông tin để được hoàn tiền. Những thông tin mà nạn nhân cung cấp sẽ bị lợi dụng để chiếm đoạt tài khoản ngân hàng.
Để phòng ngừa các thủ đoạn lừa đảo trên, cơ quan công an khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác, không nhận bất kỳ đơn hàng nào không đặt mua, không chuyển khoản hoặc thanh toán các đơn hàng không có thông tin rõ ràng và tuyệt đối không nhấp vào các đường link lạ. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, cần dừng giao dịch và trình báo cơ quan công an gần nhất.
Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) cũng đưa ra cảnh báo tương tự về các chiêu trò lừa đảo khi mua sắm trực tuyến dịp cuối năm, lợi dụng tâm lý "săn sale" của người tiêu dùng. Các đối tượng thường gửi email, tin nhắn khuyến mãi giả mạo hoặc tạo các trang web, fanpage giả mạo các thương hiệu lớn để dụ dỗ nạn nhân mua hàng với giá rẻ.
Trước tình hình này, người dân cần thận trọng khi giao dịch mua bán trên mạng xã hội hoặc qua hình thức trực tuyến, xác minh danh tính người bán, tìm hiểu uy tín và chất lượng sản phẩm trước khi mua hàng, không chuyển tiền đặt cọc trước và nâng cao ý thức bảo mật thông tin cá nhân.
Dù lựa chọn hình thức mua sắm nào, người dân cũng cần chủ động, tỉnh táo, lựa chọn hàng hóa từ các địa chỉ uy tín, chất lượng để đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu của bản thân và gia đình trong dịp Tết.