Ba Chẽ, Quảng Ninh - Khi những cơn gió mùa đông bắc se lạnh ùa về, len lỏi giữa những cánh rừng xanh thẳm của huyện miền núi Ba Chẽ, ta bắt gặp sắc vàng rực rỡ, ấm áp đến nao lòng. Đó chính là trà hoa vàng, loài "vàng ròng" quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất này. Khác với vẻ dịu dàng, thanh khiết của những loài hoa khác, trà hoa vàng Ba Chẽ khoe sắc kiêu hãnh với cánh hoa dày dặn, óng ánh như dát vàng, mịn màng như nhung lụa. Khoảng thời gian cuối đông, khi tháng 11 và 12 âm lịch gõ cửa, cũng là lúc trà hoa vàng bung nở rộ, nhuộm vàng cả một góc trời.
Vốn là "người con" của núi rừng Ba Chẽ từ bao đời nay, trà hoa vàng mãi đến những năm gần đây mới được "đánh thức" giá trị đích thực. Những nghiên cứu khoa học uy tín trên thế giới đã hé lộ những công dụng tuyệt vời của loài cây này. Tạp chí Camellia International Journal, một ấn phẩm danh tiếng chuyên về trà hoa vàng, đã công bố những kết quả ấn tượng về khả năng kiềm chế sự phát triển của tế bào ác tính và giảm cholesterol trong máu của các hợp chất có trong trà hoa vàng. Chính những ưu điểm vượt trội này đã đưa trà hoa vàng Ba Chẽ trở thành một loại dược liệu quý hiếm, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân địa phương. Với mức giá dao động từ 14-15 triệu đồng/kg trà hoa vàng khô, đây thực sự là "lộc trời" mà Ba Chẽ may mắn sở hữu.
Địa hình đồi núi với độ che phủ rừng cao (94,3%), khí hậu ôn hòa quanh năm (21-23 độ C), độ ẩm lý tưởng (83%) đã tạo nên "thiên đường" cho trà hoa vàng phát triển xanh tốt. Đến nay, Ba Chẽ đã có 146ha trà hoa vàng, trong đó gần một nửa diện tích đã đến kỳ thu hoạch. Hai "thủ phủ" trà hoa vàng của huyện là xã Thanh Sơn và Đồn Đạc, mỗi nơi có khoảng 40ha. Tiếp đến là các xã Đạp Thanh, Thanh Lâm và rải rác ở Lương Mông, Nam Sơn, Minh Cầm...
Để tôn vinh "báu vật" của núi rừng và mở rộng quy mô trồng trà hoa vàng, huyện Ba Chẽ đã tổ chức Lễ hội trà hoa vàng định kỳ hai năm một lần, bắt đầu từ năm 2016. Đây không chỉ là dịp để quảng bá sản phẩm đặc trưng mà còn là cơ hội để Ba Chẽ "trình làng" một sản phẩm du lịch độc đáo, khai thác tiềm năng và thế mạnh vốn có. Lễ hội đã thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp của trà hoa vàng và tìm hiểu về giá trị của nó.
Những ngày cận Tết, khi không khí xuân đang tràn về, những rừng trà hoa vàng bên dòng sông Ba Chẽ như bừng sáng, khoe sắc vàng óng ả, hương thơm nồng nàn, quyến rũ. Du khách đến đây không chỉ được mãn nhãn với vẻ đẹp của hoa mà còn được thưởng thức hương vị trà độc đáo, ấm áp giữa tiết trời se lạnh.
Người dân Ba Chẽ có những bí quyết riêng để tạo ra những tách trà hoa vàng thơm ngon. Hoa trà khi vừa hé nở phải được hái ngay, tránh để ong hút mật làm mất đi hương vị tinh túy, hoặc mưa làm giảm chất lượng. Hoa sau khi hái sẽ được sao thủ công trên bếp lửa nhỏ, đôi bàn tay khéo léo đảo đều, vò nhẹ để cánh trà xoăn lại và tỏa hương thơm ngát. Mỗi lần thưởng trà, chỉ cần một nhúm nhỏ, tráng qua nước sôi để loại bỏ bụi bẩn, sau đó rót nước sôi vào. Nước trà có màu vàng sánh như mật ong, hương thơm dịu dàng, khi uống vào có vị ngọt thanh tao đọng lại nơi đầu lưỡi, khiến người ta nhớ mãi không quên.